Muzeum jest placówką o profilu historyczno-wojskowym, działającą od 1963 r, zajmującą się dziejami oręża od wczesnego średniowiecza do współczesności oraz historią miasta Kołobrzeg.

 

Muzeum posiada dwa oddziały: Historia Miasta oraz Dzieje Oręża Polskiego. Do Muzeum należy również zacumowany w porcie okręt-muzeum ORP Fala. Muzeum wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów pod pozycją 8 z siedzibą przy ul. Armii Krajowej 13 w pałacu Braunschweigów i przy ulicy E. Gierczak 5 w Kołobrzegu.

Dzieje Oręża Polskiego

Muzeum posiada bogate zbiory broni, uzbrojenia ochronnego, oporządzenia, ubiorów, odznaczeń, pamiątek historycznych i zabytków techniki. Szczególnie cenna jest kolekcja polskiego munduru wojskowego i broni strzeleckiej. Większość zbiorów eksponowana jest w chronologicznie usystematyzowanej wystawie głównej pt. "Dzieje oręża polskiego". Cechą charakterystyczną niektórych eksponatów wczesnośredniowiecznych, średniowiecznych i późniejszych jest fakt pozyskiwania ich na terenie miasta i najbliższej okolicy, bowiem w historię Kołobrzegu szczególnym rysem wpisały się jego wojenne dzieje.

Muzeum ma w swych zbiorach duże ilości militariów dwudziestowiecznych, dzięki którym szczególnie okazale prezentowana jest historia polskiego munduru i uzbrojenia, poczynając od polskich oddziałów wojskowych z lat 1914-18, poprzez wojsko polskie w latach 1918-39, okres kampanii wrześniowej, Polskie Oddziały Wojskowe na Zachodzie, do powstania Wojska Polskiego w Związku Radzieckim i zwycięskiego udziału 1 AWP w operacji pomorskiej uwieńczonej zdobyciem Kołobrzegu w marcu 1945 r.

Rozwinięciem tematyki wystawy głównej jest sala techniki wojskowej, gdzie zgromadzono cenne zabytki, przede wszystkim pojazdy mechaniczne. Całość kończy okazała ekspozycja plenerowa ze zgromadzonymi w jej części centralnej eksponatami morskimi, m.in. z polskiego kontrtorpedowca "Burza", wsławionego wieloma udanymi akcjami w czasie II wojny światowej.

Z okresu średniowiecza (X-XV w.) posiadamy jedną z większych kolekcji broni drzewcowej i obuchowej (groty włóczni i topory). Prezentujemy również średniowieczne miecze oraz egzemplarze broni siecznej, kolnej, miotającej i palnej. Część zabytków pochodzi z terenu Kołobrzegu i okolic.

Wiek XVII to eksponaty związane z walkami na morzu (kotwice, kabestan, sprawny technicznie kompas). Powstania narodowe (XVIII-XIX w.) ilustrowane są pamiątkami, mundurami i uzbrojeniem powstańców. Bogato ilustrowane jest m.in. Powstanie Kościuszkowskie (1794).

W części XIX w. wyeksponowane zostały ciekawe egzemplarze szabel, karabinów, pistoletów i rewolwerów różnych typów, kolekcja lanc - broni o polskim rodowodzie. Na szczególną uwagę zasługuje zbiór pocisków artyleryjskich z oblężeń Kołobrzegu w XVIII/XIX w. (jeden z większych zbiorów w Polsce). Uzupełnieniem zbioru artylerii są oryginalne lufy armatnie.

Wiek XX - Specjalnością muzeum jest uzbrojenie, oporządzenie i umundurowanie żołnierzy polskich z okresu od 1914-1939. Z lat 1914-1919 r. eksponujemy mundury Legionów Polskich, armii gen. Józefa Hallera, Armii Wielkopolskiej, pierwsze mundury w odrodzonej Polsce. Z okresu międzywojennego do najcenniejszych eksponatów należą mundury z 1 i 3 Pułku Szwoleżerów, ubiory oddziałów podhalańskich, mundury związane z organizacjami paramilitarnymi (są to unikatowe zabytki w skali kraju). Do grupy rzadko spotykanych zabytków należą: pałasz Marynarki Wojennej wz. 1922 i kordzik marynarski wz. 1920. Z omawianego okresu pokazujemy wszystkie typy broni strzeleckiej produkowane seryjnie przez polski przemysł. Prezentujemy m.in. 7,9 mm karabin ppanc wz. 1935 "UR" będący w tamtym czasie rewelacją na skalę światową oraz jeden z najlepszych na świecie, 9 mm pistolet wz.1935 „ViS" (łac. moc, siła) którego nazwa pochodzi od inicjałów konstruktorów P. Wilniewczyca i J.Skrzypińskiego oraz wiele rzadkich elementów oporządzenia. Uzupełnieniem zbiorów z tego okresu jest kolekcja orderów, odznaczeń i odznak pamiątkowych.

Na wystawie eksponowana jest też bardzo bogata kolekcja umundurowania Wojska Polskiego z lat 1943-1945. Wśród nich wiele mundurów żołnierzy, którzy brali udział w walkach o przełamanie Wału Pomorskiego i o Kołobrzeg w marcu 1945 r.

Zakończeniem tej części wystawy jest przedstawienie udziału żołnierzy polskich w misjach pokojowych i stabilizacyjnych. Większość prezentowanych mundurów, dokumentów, fotografii i pamiątek należy do żołnierzy kołobrzeskiego garnizonu - uczestników tych misji.

Samochody, samoloty, broń pancerna i artyleria eksponowane są w sali techniki wojskowej i na wystawie plenerowej. Na uwagę zasługują: motocykl "Sokół 600" z 1938 r., niemiecka maszyna szyfrująca "Enigma", maszt i inne przedmioty z wyposażenia ORP Burza, czołgi i działa np. T-34, SU-57 oraz samoloty: MiG-19P, Ił-28, TS-8 Bies - za jego konserwację muzeum otrzymało prestiżową nagrodę "Sybilla" w 2003 r.

Oddział Historii Miasta w pałacu Brunszwickich (Braunschweigów)

Oddział Historii Miasta jest wydzieloną częścią Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, zajmującą odrębny budynek, tzw. pałacyk Braunschweigów, w centrum miasta. Tu także mieści się administracja, biblioteka z czytelnią i pracownie merytoryczne. Na piętrze budynku jest sala bankietowa z oryginalnym XIX-wiecznym plafonem, w której organizujemy wydarzenia kulturalne

Wystawa stała "Dzieje Kołobrzegu", otwarta 9 maja 2003 r. w ramach jubileuszu 40-lecia powojennego muzealnictwa kołobrzeskiego, ukazuje rozwój miasta od czasów wczesnośredniowiecznego grodu słowiańskiego, przez miasto lokacyjne (1255 r.), prężnie rozwijający się ośrodek miejski od w. XIV do końca w. XVI, miasto- twierdzę (poł. XVII w. 2. poł. XIX w.), przeistaczanie się miasta w nadmorskie uzdrowisko, aż do połowy XX w.

Zagłada dorobku przedwojennego muzealnictwa niemieckiego, będąca wynikiem prawie całkowitego zniszczenia miasta podczas walk w marcu 1945 r., sprawiła, że większość eksponatów zgromadzonych na wystawie "Dzieje Kołobrzegu" pozyskana została dzięki wysiłkowi polskich archeologów pracujących w latach 1954-58 pod kier. prof. Lecha Leciejewicza, i od 1986 r., kiedy to rozpoczęły się na terenie miasta lokacyjnego archeologiczne prace ratowniczo - konserwatorskie, pod kier. prof. Mariana Rębkowskiego.

Wystawa "Dzieje Kołobrzegu" dokumentuje ponad tysiącletnią historię miasta. Zabytki archeologiczne, zabytki sztuki zdobniczej, makiety i malarstwo wprowadzają zwiedzającego w klimat życia Kołobrzegu w odległych czasach aż do współczesności. Po zwiedzeniu wystawy zapraszamy zwiedzających do obejrzenia prezentacji multimedialnej pokazującej Kołobrzeg z końca XIX i początków XX w. (prezentacja dostępna jest w języku: polskim, niemieckim i angielskim).

Wystawa: Zbiory metrologiczne

Kołobrzeska kolekcja narzędzi pomiarowych ("Zbiory metrologiczne") jest unikatowa w skali kraju. Prezentowane są na niej cenne i rzadko spotykane miary masy, długości i pojemności wyeksponowane w taki sposób by zwiedzający mógł prześledzić ich rozwój i wychwycić różnice. Kolekcję metrologiczną zapoczątkowano w roku 1970 z takim powodzeniem, że obecnie jest ona jedną z nielicznych o tej tematyce i rozległości w Polsce.

Uzupełnieniem stałych ekspozycji są wystawy czasowe związane z historią Kołobrzegu i regionu.

Okręt Muzeum ORP Fala

Do muzeum należy także zacumowany w kołobrzeskim porcie okręt SG-321 ORP "Fala". Okręt zaprojektowany i zbudowany przez polskich konstruktorów i stoczniowców w Stoczni Marynarki Wojennej im. Dąbrowszczaków w Gdyni "Oksywie". Wycofany z eksploatacji w 1996r obecnie jest udostępniony do zwiedzania. Zacumowany na nabrzeżu pilotowym przy ul. Morskiej (Port, obok Latarni Morskiej). Po okręcie oprowadza kustosz, który w sposób fachowy zapoznaje zwiedzających z historią i wyposażeniem jednostki.

 

Godziny zwiedzania i cennik