Historia latarni

Można przypuszczać, że już w XIII wieku na Helu powstał port i latarnia morska. Potwierdzone źródłami istnienie latarni datuje się na 1638 rok. Po pożarze, który w 1667 roku zniszczył latarnię została ona odbudowana w formie studziennego żurawia. Na końcu ramienia zawieszony był kocioł na smołę lub kosz na węgiel. Helską blizę oglądał w 1678 roku król Jan III Sobieski.

Z powodu powtarzających się przypadków pomylenia właściwego kursu statków, przy pomocy władz Gdańska zbudowano w 1790 r. nową, położoną bliżej wschodniego brzegu cypla. W roku 1826 zakończono budowę murowanej, okrągłej wieży zwieńczonej ciemnozieloną laterną, mającej 42m wysokości. 1 sierpnia 1827 roku zapłonęło tam 6 lamp na olej rzepakowy widocznych z odległości 17 Mm, zmienionych w 1926 r. na lampę naftową z czterema soczewkami. Wieżę otynkowano i pomalowano w biało-czerwone pasy w roku 1929, a w 1938 r. zmieniono źródło światła na żarówkę 3000W. W tej postaci latarnia dotrwała jedynie do 19 września 1939 r., kiedy została wysadzona przez obrońców Helu na rozkaz komandora Włodzimierza Steyera, gdyż stanowiła doskonały punkt celowniczy dla atakujących niemieckich pancerników Schleswig-Holstein i Schlesien.

Po zakończeniu II Wojny Światowej, w 1942 roku wybudowano w pobliżu nową, ośmiokątną wieżę, którą możemy oglądać do dziś. W 1989 r. zainstalowano na niej antenę radaru nawigacyjnego, a w roku 1992 ze stali nierdzewnej wykonano nowy dach laterny i zmieniono radar.

Jak wygląda?

Latarnia morska Hel znajduje się prawie na samym końcu Półwyspu Helskiego. Jest to ośmiokątna wieża wysokości 40 m, o zwężającym się ku górze przekroju, zbudowana z ciemnoczerwonej cegły i zakończona małą galerią z laterną pomalowaną również na ciemnoczerwony kolor. Na szczycie dachu nieustannie kręci się antena radaru. Wewnątrz wieża jest okrągła i pusta, u dołu otynkowana, później ściany stanowią gołe cegły. Kręte schody zabezpiecza murowana balustrada. Do samej laterny wchodzi się po bardzo wąskich i stromych, metalowych schodach. W laternie możemy z bliska przyjrzeć się, a nawet dotknąć soczewek, lecz wyjście na zewnętrzną galerię jest zamknięte dla zwiedzających.

Ostatnio tuż pod galerią laterny zostały zamontowane anteny telefonii komórkowej GSM, co znacznie oszpeciło wygląd całej latarni.

Po wojnie, przez wiele lat zamknięta dla publiczności jako "obiekt strategiczny" jest od 1 sierpnia 1994 roku dostępna w sezonie do zwiedzania.

Jak dojechać?

Dojazd do Helu zapewnia tylko jedna droga: od Władysławowa wzdłuż Półwyspu Helskiego aż do końca istniejącej szosy. Za Juratą znajdował się kiedyś posterunek wojskowy przepuszczający na teren miasta tylko osoby posiadające przepustki, gdyż całość zajmował garnizon Ludowego Wojska Polskiego. Po zmianach ustrojowych w roku 1992 ograniczenia dostępu zostały zniesione. Do położonej w lasku latarni należy kierować się omijając zamknięte dla samochodów centrum miasta w lewo, główną ul. Steyera aż do końca, gdzie znajduje się kilka płatnych parkingów. Następnie pieszo udać się ul. Bałtycką wprost do latarni.

Dane techniczne

Położenie: 54°36'06" N 18°48'56" E
Wysokość wieży: 41,50 m (do górnej krawędzi radaru)
Wysokość światła: 40,80 m n.p.m. (38,8 m n.p.m. według niemieckiego Spisu Świateł z 1944 r.), od 2013.03.01 wysokość św. 39 m
Zasięg nominalny światła: 17 Mm (31,5 km)
Sektor widzialności światła: 151°-102°
Charakterystyka światła: izofazowe
Światło: 5,0 s
Przerwa: 5,0 s
Okres: 10,0 s